Plantelore Januari

Al sinds de prehistorie worden wilde planten vereerd en kent men hen bepaalde krachten toe. In het Oude testament vindt men gegevens hierover, maar zelfs in een Neanderthaler graf in het Midden-Oosten zijn o.a. korenbloemen aangetroffen. En in het graf van een Egyptische prinses uit de 21e dynastie van de farao’s vond men een klaproos.

De oude Germanen stonden dichter bij de natuur dan wij: zij droegen planten – die genezing gaven – op aan hun goden. Zo was bv. het Walstro opgedragen aan Freija, godin van de liefde en de natuur.
Allerlei volken hebben door de tijd heen planten als geneesmiddel gebruikt. Maar ook dieren zijn daartoe in staat. Een kat of hond met buikpijn zal een zekere hoeveelheid gras eten; daardoor overgeven, waardoor de schadelijke stoffen het lichaam verlaten.

Leeuwen aten een bepaald kruid wanneer ze zich ziek voelden en genazen daardoor. Naast geneeskundig gebruik, is er aan planten ook een “verhalend” gebruik. Rondom verschillende planten zijn sagen, sprookjes en legenden ontstaan omtrent hun kleur, afkomst of gebruik, zoals bv. de gele bloemetjes van het boerenwormkruid. De klaproos was en is een voorbeeld van opvoedend gebruik: men noemde het “kankerbloem” of “bloedzuiger” om kinderen te waarschuwen niet in het korenveld te lopen.
Het guigelheil is een “weersvoorspeller”: het opent zijn bloem alleen bij volle zon, als de lucht iets betrekt sluit het zijn bloempjes.

Er is de zogenaamde “signatuurleer”: de opvatting dat je aan een plant kunt zien, waarvoor hij dient. Een ui is goed voor de ademhalingsorganen, want hij heeft een holle stengel, wijzend op de luchtpijp, die ook hol is. Gele bloemen zijn tegen geelzucht en rode bloemen voor het bloed.
Uiteraard bevatten veel van deze opvattingen een flinke dosis bijgeloof. Het zijn lang niet allemaal ervaringswijsheden, die ook nu nog van kracht zijn.

In de Heemtuin “De Heimanshof” groeien veel planten waarover één of meerdere van bovengenoemde “verhalen” in omloop zijn. Voor elke maand van het jaar zullen we een plant met bijbehorende “plantelore” de revue laten passeren.

“PLANTELORE”

In “de Heimanshof” komen uiteraard veel planten, bomen en struiken voor. Over sommige van deze zijn leuke of interessante “verhaaltjes” te vertellen, vaak met een “folkloristische” inslag. Vandaar de naam van deze rubriek: “plantelore” Elke maand is er op de website een nieuw verhaal, meestal van een plant of boom die in die maand bloeit. De gegevens voor de verhaaltjes zijn door Aad Valk bij elkaar gesprokkeld.

januari | februari | maart | april | mei | juni | juli | augustus | september | oktober | november | december